NGHỀ CHẾ TẠO KHUÔN MẪU

Khuôn mẫu là dụng cụ (thiết bị) bằng kim loại dùng để tạo hình sản phẩm theo phương pháp định hình. Mỗi khuôn mẫu thường được chế tạo và sử dụng cho một số lượng chu trình đúc hoặc ép sản phẩm nào đó, có thể là một lần hay nhiều lần. Kết cấu và kích thước của khuôn phụ thuộc vào kích thước, hình dáng, chất lượng và số lượng của sản phẩm cần tạo ra. Quá trình gia công khuôn mẫu là sản xuất ra những khuôn sản phẩm theo yêu cầu của khách hàng. Các sản phẩm được sản xuất từ khuôn mẫu như: nút áo, ốp lưng điện thoại, vỏ điện thoại, vỏ bút bi, vỏ chai, thậm chí là vỏ xe ô tô, xe máy…

Trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu hiện có hàng chục doanh nghiệp công nghiệp thuộc các ngành nghề khác nhau sử dụng công nghệ khuôn mẫu trong sản xuất. Hơn nửa số đó là các doanh nghiệp có vốn Nhật Bản đóng vai trò rất quan trọng trong hệ thống công nghiệp hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp.

Chế tạo khuôn mẫu là ngành công nghiệp công nghệ cao bởi nó đòi hỏi độ phức tạp, độ khó rất cao từ giai đoạn thiết kế cho đến gia công chế tạo. Gia công chế tạo khuôn mẫu hầu hết phải sử dụng thiết bị máy móc đầu tư rất tốn kém như các trung tâm gia công CNC có độ chính xác cao, tốc độ gia công lớn, lập trình tự động hóa và các thiết bị rà khuôn, đo kiểm chính xác. Để đạt được trình độ cao, đòi hỏi phải có các thiết bị chuyên dùng khác như thiết bị sao chép, tái tạo dữ liệu sản phẩm, thiết bị tạo mẫu nhanh, thiết kế, để đạt được trình độ chuyên nghiệp phải sử dụng các phần mềm thiết kế có bản quyền CAD/CAM/CAE khá đắt tiền. Phần mềm thiết kế khuôn mẫu tới nay không chỉ dừng lại như các phần mềm thiết kế thông thường mà đã phát triển thêm các phần mềm chuyên dụng như phần mềm mô phỏng các quá trình hóa lý diễn ra trong sử dụng khuôn mẫu, phần mềm kiểm tra lỗi khi lập trình, qua đó giúp giảm thiểu cao nhất lỗi và khuyết tật trong chế tạo khuôn mẫu. Chế tạo khuôn mẫu còn đòi hỏi phải có kiến thức sâu rộng về công nghệ vật liệu, công nghệ nhiệt luyện, hóa. Và trên hết, chế tạo khuôn mẫu phải có được đội ngũ nhân lực trình độ cao không những phải được đào tạo bài bản về chuyên môn mà còn phải thường xuyên tìm tòi tích lũy được bí quyết kinh nghiệm trong thực tế. Nhà thiết kế khuôn mẫu giỏi đòi hỏi phải có đầu óc sáng tạo cao, khả năng tưởng tượng cao về cơ cấu hình ảnh và kết cấu chi tiết, nhưng đồng thời phải có tác phong làm việc rất cẩn thân, nghiêm túc, tỷ mỷ và thận trọng,..

• Đọc và vẽ bản vẽ chi tiết, sản phẩm, bản vẽ lắp ráp khuôn theo phương pháp chiếu góc thứ nhất và thứ ba.
• Sử dụng một số phần mềm vẽ và thiết kế 2D, 3D để thiết kế sản phẩm hoặc khuôn.
• Sử dụng và bảo quản các loại dụng cụ và thiết bị đo (máy đo tọa độ, máy quét) thông dụng của nghề.
• Đọc và lập quy trình công nghệ chế tạo, lắp ráp hoặc sửa khuôn.
• Lập chương trình gia công khuôn đơn giản bằng các mã lệnh cơ bản, hoặc một số phần mềm lập trình tự động (CAM) trên các máy công cụ điều khiển số.
• Vận hành một số máy cắt gọt kim loại cơ bản (phay, tiện, khoan, mài vạn năng) và các máy công cụ điều khiển số (máy tiện CNC, phay CNC, trung tâm gia công, máy cắt dây, máy cắt tia lửa điện…), máy ráp khuôn, máy cầm tay đúng quy trình, quy phạm, đảm bảo an toàn khi gia công sản phẩm.
• Gia công các chi tiết khuôn đúng yêu cầu kỹ thuật (đạt cấp chính xác từ cấp 5 đến cấp 8, độ nhám từ Rz20 mm đến Ra 0,16 mm) và thời gian quy định;
• Lắp ráp và sửa chữa các loại khuôn đúng kỹ thuật theo kỹ thuật nguội chế tạo.
• Vận hành và thử khuôn trên thiết bị dập, đúc, ép.
• Đánh giá tình trạng kỹ thuật và phát hiện kịp thời các biểu hiện bất thường của khuôn.
• Phát hiện, sửa chữa những sai hỏng của khuôn đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.

• Kỹ thuật viên vận hành: trực tiếp vận hành điều khiển các máy công cụ vạn năng, máy CNC.
• Nhân viên phòng thiết kế và cải tiến sản phẩm: vẽ, thiết kế khuôn mẫu.
• Nhân viên lập trình: lập trình, xuất chương trình gia công cho các máy CNC: tiện, phay, EDM, WC, Laser, Plasma…
• Kỹ thuật viên phòng quản lý chất lượng: kiểm tra chất lượng sản phẩm đầu vào, đầu ra, kiểm tra quá trình sản xuất các loại khuôn mẫu.
• Quản lý sản xuất: theo dõi, giám sát tình trạng hoạt động của các máy, thiết bị dây chuyền; xử lý sự cố, điều chỉnh máy móc dây chuyền.
• Một số vị trí việc làm hiện nay đang có nhu cầu tuyển dụng cao như: Nhân viên vận hành máy phay cơ, Nhân viên vận hành máy tiện cơ, Nhân viên vận hành máy mài, Nhân viên QC, Nhân viên kho, Nhân viên lắp ráp, Nhân viên đánh bóng nguội, Nhân viên bảo trì, Nhân viên vận hành máy phay CNC, Nhân viên vận hành máy tiện CNC, Nhân viên vận hành máy bắn điện, Nhân viên vận hành máy cắt dây, Nhân viên vận hành máy ép nhựa, Nhân viên thiết kế, Nhân lập trình gia công.